1. Wybory - I Liceum Ogólnokształcące w Głownie

Dzien dobry, 

dziękuję za zamieszczenie relacji z realizacji pierwszego wyzwania. Wzięliście się na porządkowanie Waszej samorządowej działalności od fundamentu- prawa szkolnego, na ktorym się opiera. Bardzo mnie to cieszy. Wiem, że tworzenie aktów prawnych to precyzyjna działalność. Długo się jej uczyłem, często na swoich błędach, jako opiekun samorządu w liceum, w ktorym niegdyś pracowałem.

Dziękuję za zamieszczenie linku do regulaminu samorządu zawierającego też Waszą ordynację wyborczą. Zapoznałem się z nim dokładnie.

Podaliście kilka przykładów wprowadzonych poprawek. Cieszę się, że uczyniliście regulamin bardziej przejrzystym i łatwiejszym do zrozumienia. Uważam, że regulamin ten jest skonstruowany zgodnie z regułami tworzenia tekstów prawnych i napisany jest formalnym, ale- sądzę- zrozumiałym dla uczniów językiem.

Wasz regulamin nie zawiera zapisów sprzecznych z prawem oświatowym i statutem szkoły. W kilku przypadkach nie włącza jednak absolutnie kluczowych zapisów z tegoż prawa do swoich treści, co czyni go mniej przydatnym. Na przykład, nie wynika z niego, w jaki sposób i przez kogo powoływany jest Opiekun SU, osoba kluczowa dla działania tego organu szkolnego. Tymczasem prawo oświatowe mówi jednoznacznie, że jest to podstawowe prawo uczniów (Dz.U.2019.0.1148 t.j. - Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, Art. 85. Samorząd uczniowski, par. 5.6). Uważam, że warto byłoby ten zapis przenieść do regulaminu, zamiast szukać go na zewnątrz. Moze także kilka innych.

Czy po Waszym przeglądzie ordynacja wyborcza jest zgodna z zasadami i procedurami demokratycznymi? Uważam, że większość zapisów jest spójna z wyborczymi zasadami charakterystycznymi dla struktur demokratycznych.

Opisana przez Was procedura wyborcza zawiera listę zasad demokratycznych: Par. 15: Wybory do organów SU są równe, tajne, powszechne, bezpośrednie i większościowe. Przy następnym przeglądzie Waszego regulaminu chciałbym jednak zwrócić uwagę na to, że nie w ordynacji  nie ma wyjaśnienia, co w przypadku szkoły oznacza "powszechność" wyborów: że daje absolutnie wszystkim uczennicom i uczniom prawo do głosowania i kandydowania niezależnie np. od ocen i opinii nauczycieli, itp. Itd.

Nie jest natomiast dla mnie jasne, co oznacza, że wybory do władz SU są "większościowe" Z opisu wnoszę, że jest to raczej tak zwana "wielomandatowa ordynacja większościowa", nie czyste głosowanie typu "najlepszy wygrywa". Nie wiadomo zresztą, czy Wasze wybory to są wybory na konkretne funkcje w SU, czy też na pewną ilość przedstawicieli (jaką? Brak informacji), którzy między sobą dzielą funkcje przewidziane w par. 11. Ten też nie mówi, ilu członków liczy samorząd. Wylicza trzy kluczowe funkcje i (par. 11.4) mówi ogólnikowo o "pozostałych członkach Prezydium" bez wymieniania, ilu ich jest. Moim zdaniem te zapisy powinny być bardziej precyzyjne, bo dopuszczają wiele możliwych interpretacji. W końcu kto i jak decyduje co roku o tym, ilu uczniów do PSU wybieracie i w jaki się dzielą oni funkcjami? Czy kandydat z największym elektoratem automatycznie zostaje przewodniczącym?

Warto byłoby w przyszłości rozwinąć też informacje o Szkolnej Komisji Wyborczej (§17). Nie wiadomo bowiem, kto ją powołuje i w jaki sposób, a to może budzić wątpliwości co do demokratycznego charakteru wyborów.

Czy Wasz regulamin zawiera opis każdego z organów SU?  W dużej mierze tak, głównie w rozdziale IV. Brakuje jednak  opisu zadań wiceprzewodniczącego i sekretarza PSU.

Są w tekście ujęte zadania Przedstawicieli Samorządów Klasowych, ale wynika z nich, że ma on funkcje kontrolne względem Prezydium SU (par. 8.4: Kontrolowanie zgodności działań Prezydium SU z niniejszym Regulaminem oraz Statutem Szkoły). Brak jednak szczegółowych informacji o tym uprawnieniu- kiedy, na czyj wniosek poddaje PSU kontroli i co z tego wynika- komu i po co przedstawia jej wyniki.

Przy okazji zauważam, że w regulaminie zachodzi mocne dublowanie funkcji kontrolnych względem PSU, gdyż takowe ma PSK (patrz wyżej), Dyrektor (§14: Decyzje Samorządów Klasowych oraz Prezydium SU mogą być uchylone przez Dyrektora szkoły gdy są sprzeczne z prawem lub statutem szkoły) oraz Opiekun (Par. 4. 4 Opiekę nad pracą SU sprawuje Opiekun SU, który wspomaga jego działalność poprzez: 3.Zatwierdzanie pomysłów uczniów i kontrolowanie ich działań zgodnie ze Statutem Szkoły). Zastanawiająca jest tak znaczna ilość organów kontrolujących PSU pod tym samym względem i ani jednego kontrolującego PSU pod względem skuteczności jego działania na rzecz uczniów i szkoły (poza elektoratem).

Uważam, że zachodzi też sprzeczność pomiędzy zapisem §10 Do obowiązków członków Prezydium SU należy: 7. Współpraca z Przedstawicielami Samorządów Klasowych, Dyrektorem Szkoły, Radą Rodziców i Radą Pedagogiczną a zapisem Par. 4. 4 Opiekę nad pracą SU sprawuje Opiekun SU, który wspomaga jego działalność poprzez: Pośredniczenie w relacjach SU z Dyrektorem oraz Radą Pedagogiczną. Jeśli PSU ma obowiązek współpracy z Dyrektorem Szkoły i RP, to nie może współpracować przez pośrednika, choćby najżyczliwszego. Musi mieć możliwość bezpośredniego spotykania się z kluczowymi organami szkoły aby nie być figurantem!

Niezręczne, moim zdaniem, jest zalecenie dotyczące nakazu trzymania się przez PSU "wytycznych Dyrektora Szkoły" (10. 3 Do obowiązków członków Prezydium SU należy: Stosowanie się w swojej działalności do wytycznych Dyrektora Szkoły) oraz jednoznaczne i mocne określenie prawa Opiekuna do "zatwierdzania pomysłów uczniów" (par. 4.3). Z samej swej istoty samorząd  nie może trzymać się czyichkolwiek wytycznych ani pomysły uczniów nie mogą zatwierdzane przez kogokolwiek. Zarówno dyrektor jak i Opiekun mogą oczywiście zakwestionować działania PSU czy pomysły uczniów jako niezgodne z prawem szkolny czy powszechnym. Takie uprawnienia mają, wiec dodatkowe uprawnienia określone tak ogólnie (trzymanie się wytycznych) stawiają pod znakiem zapytania samorządność samorządu. Słownik PWN mówi jednoznacznie: "samorządny= samodzielnie kierujący swą działalnością".

Zwróćcie też uwagę na literówkę w Par. 3.1: Promowanie i rozwijanie wśród uczniów samorządności na rzecz podejmowania wspólnych decyzji w prawach szkoły. Użycie słowa "prawach" zamiast "sprawach" zmienia sens zapisu.

Jeśli uznacie, że którakolwiek z moich uwag zasługuje na uwzględnienie, zawsze możecie wrócić do przeglądu Waszego regulaminu.

Pozdrawiam i dziękuję za ładne fotki.

Janusz Żmijski